Balıkesir’de bir ayakkabıcı, usta yadigarı kayın ağacından yapılan 100 yıllık kalıpları kullanarak hakiki deriden körüklü ve körüksüz çizme üretiyor.
Balıkesir’İn Havran ilçesinde 43 yaşındaki ayakkabı ustası, asırlık kalıplar kullanarak körüklü “Efe çzimesi” yapıyor. Yaklaşık 2 ayda tamamlanan çizmeler, bin ile bin 500 lira arasında satılıyor.
İlçede 20 yılı aşkın bir zamandır ayakkabıcılık yapan İsmail Yalın, sipariş üzerine ustasından öğrendiği geleneksel yöntemle her biri 100 yıllık kayın ağacından yapılmış kalıplar kullanarak şekillendirdiği deri ile körüklü “Efe çizmesi” imalatı yapıyor.
Yalın yaptığı açıklamada: “Kişiye göre tasarlanmış ayakkabı, körüklü çizme ustalığı yaptığını söyledi.
Yaklaşık 21 yıldır ayakkabıcılık yaptığını belirten Yalın: “20 yılda çıraklık ve kalfalık dönemim oldu. Körfezimizin en tanınmış ustalarından ayakkabıcı Salih Gündüztekin’in kalfasıyım. Ondan bize yadigar kalan bu körüklü çizme kalıplarımızla ondan öğrendiğimiz şekilde bizim bu körfezimize ait efe çizmesi dediğimiz veya ağaların giydiği, arazi sahiplerinin giydiği körüklü çizmeyi yapıyoruz.” dedi.
Körüklü çizme yapımında kullandığı ağaç kalıpların 100 yıllık olduğunu ifade eden Yalın: “Bu kalıplar kayın ağacından yapılır. Kayın sağlam bir ağaçtır, dayanıklı bir ağaçtır. Ustamızdan bize yadigar kaldı. Yıllardır da biz de yapmaya çalışıyoruz ustamızın öğrettiği şekilde. Ama tabi eskiye rağmen rağbet az. Ama talep oluyor. Elimizden geldiğince insanlara veya meraklı olanlara yardımcı olmaya çalışıyoruz.” diye konuştu.
Körüklü el yapımı deri çizmeleri son zamanlarda folklor ekipleri ile devecilik yapanların talep ettiğini söyleyen Yalın, bunların yanında bu tür ayakkabılara ilgisi olanların zevk için evinin bir köşesinde dekor olarak durmasını isteyenlerin çok nadir de olsa yaptırdığını ifade etti.
Yalın: son zamanlarda bazı kanallarda yayınlanan tarihi dizilerden de talep olduğunu, efe çizmesinin yapımının yaklaşık iki ay sürdüğünü ve çizme yapımında kullandığı malzemenin deri ve köseleden oluştuğunu dile getirdi.
El yapımı deri ve köseleden üretilen efe çizmelerinin kışın sıcak yazın ise serin tuttuğunu, çizmelerin körükleri sayesinde hava sirkülasyonu yaptığını aktardı.
Havranlılar Dostluk ve Arkadaşlık Platformu Başkanı İsmail Akpınar ise platform üyelerine Havran’a ait geleneksel zanaatkarları tanıtmak amacıyla bir çok etkinlik yaptıklarını kaydederek şöyle konuştu: “İsmail Yalın ustamız da Havran’da geleneksel körüklü çizmeciliğin son temsilcilerinden olduğundan dolayı kendisine bu fırsatı verdik. Platformumuzda tanıtımda bulunduk. Mesleğin sona ermemesi ve devam edebilmesi için bir arayış içerisindeyiz.” Atatürk’ün de bu tip bir çizme kullandığına değinen Akpınar: “Havran’da körüklü çizmeciliğin geçmişi 2 asırlık bir yıla tekabül etmektedir. Havran’da ilk defa bu körüklü çizmeciliği Salih Gündüztekin ustamız, onun oğlu Mustafa Gündüztekin daha sonra kalfası olan İsmail Yalın ustamız vasıtasıyla günümüze kadar gelmiştir.” değerlendirmesinde bulundu. Akpınar sözlerini şöyle tamamladı: “Atatürk’ün Kocatepe’de giymiş olduğu ayağındaki körüklü çizmenin aynısı bizim Havran’ımız da aynı şekilde üretilmektedir.”
