Cuma, Mart 29, 2024
Semercioglu Zeytincilik
Ana SayfaÇevreRisk analizi yapmazsanız, riski öngöremezsiniz

Risk analizi yapmazsanız, riski öngöremezsiniz

Şebinkarahisar’da Nesko Maden’in atık havuzundaki patlamayı değerlendiren TMMOB Maden Mühendisleri Odası Başkanı Ayhan Yüksel: Risk analizi yapmazsanız, riski öngöremezsiniz.

Şebinkarahisar

Fotoğraf: JMO

Giresun’un Şebinkarahisar ilçesinde, NESKO Maden tarafından işletilen kurşun, çinko ve bakırın zenginleştirme çalışmalarının yapıldığı flotasyon tesisinin atık havuzunda 18 Kasım’da patlama meydana gelmiş, ağır metaller tarım alanlarına ve Kılıçkaya Barajı’na ulaşmıştı. Şirket Şebinkarahisar’daki faaliyetten men edilerek, 12 milyon TL para ile cezalandırılmıştı. 

NESKO Maden’de çalışan bir işçi, üretim olmasa da çalışmaya devam ettiklerini belirterek, patrona ve cevherine bir şey olmayacağını, ancak kendileri için belirsizliğin sürdüğünü söyledi. TMMOB Maden Mühendisleri Odası Başkanı Ayhan Yüksel ise proje, yapım ve faaliyet sürecinde denetimin bilime uygun olması gerektiğini söyleyerek “Risk analizi yapmazsanız, riski öngöremezsiniz” dedi. Son duruma ilişkin bilgi almak istediğimiz yetkililerden ise bir açıklama gelmedi.  

“BİR ÖNCEKİ BARAJLARIN TAŞMA RİSKİ GÖZ ÖNÜNE ALINMAMIŞ”

Konuya ilişkin sorularımızı yanıtlayan Maden Mühendisleri Odası Genel Başkanı Ayhan Yüksel, “Orası çok eski bir çinko-kurşun işletmesi. Birinci ve ikinci atık barajları yapılıp doluyor. Bunun üzerine üçüncü baraj yapıldığı sırada, ikinci barajda bir patlama oluyor. Basamak gibi dizayn edilmiş bu barajlar. İkinci baraj taşıp, üçüncü baraja akıyor, oradan da araziye yayılıyor” dedi.

Yüksel, Şebinkarahisar’da yaşanan facianın nedenini şöyle açıkladı: “Üçüncü baraj yapılırken, bir önceki barajların taşma riski göz önüne alınmamış. Bu düşünülüp yapılsaydı üçüncü baraj daha büyük kapasite ile inşa edilebilir. Burada risk analizinin önemini görüyoruz. Risk analizi yapılmazsa riskler öngörülüp önlemi alınmaz. Şebinkarahisar da bunun bir örneğidir.”

İlk olarak uygulanacak projelerin bilim tekniğe uygun olması gerektiğini belirten Yüksel, “İkinci olarak bu projelere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen ÇED raporunun, yapılacak olan projenin tekniğe uygun olup olmadığına bakılarak verilmesi, bu hususta dikkatli olunması gerekiyor. Üçüncü aşaması ise bu projeye uygun olarak işlemlerin yapılması, yine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından işletmenin yaptığı projenin usulüne uygun yapılıp yapılmadığının denetlenmesi gerekiyor” dedi.

“HİÇBİR YETKİLİYE ULAŞAMADIK”

Maden felaketinin ardından zarar tespiti ve müdahaleye ilişkin bilgi almak için aradığımız yetkililere ulaşamadık. Şebinkarahisar Belediye Başkanının rahatsız olduğu belirtilirken, Giresun Çevre İl Müdürlüğünden ise konuya dair bir çalışma yürütüldüğünü ancak paylaşılamayacağı ifade edildi. Şebinkarahisar’a giden ve iyileştirme çalışmalarını yerinde takip eden AKP Giresun Milletvekili Kadir Aydın’a da ulaşamadık.

MADENDE ÇALIŞAN İŞÇİ: PATRON KAYBETMEDİ, CEVHERİ DAĞDA DURUYOR

10 yıldır madende çalışan adını vermek istemeyen bir işçi ise üretim olmasa da hâlâ madende çalışmaya devam ettiklerini söyledi. “Küçük çaplı bir kaza” geçirdiklerini ve atık havuzunun patladığını söyleyen işçi şöyle devam etti: “İşletme şu an faaliyetten men edildi. Kaç kişi ekmek yiyor buradan. ‘Kapatılsın’ diyorlar, ben kapatılacağına inanmıyorum.

Burası milyar dolarlık bir tesis, merkezden gelecek kararı bekliyoruz. Henüz iş akdimize son verilmedi, belirsizlik var” dedi. Patlama sonrasında “Maaş aldınız mı?” diye sorduğumuzda, maaş günlerinin her ayın 25’inde olduğunu aktaran işçi: “Hâlâ almadık, biz de bekliyoruz” dedi.

Patlama öncesinde günlük 700 ton maden çıkardıklarını belirten işçi, flotasyon işlemi sonrasında elde kalan konsantre ürünün 60 ila 70 ton kaldığını, flotasyon işlemi sırasında ağır metal olan kurşun ve çinkoyu işlemle aldıklarını ve sıfır kaçakla çalıştıklarını ifade etti. İşçi toprağa karışan zehirli atığı tahayyül ettiği haliyle şu sözlerle anlattı: “Hani taş kırarsınız, büyük taşları alırsınız da ardında toz kalır.

İşte burada da toprağa karışan zehir bu toz kadardır” dedi. Alanda yapılan analizlerden haberi olduğunu ifade eden işçi: “Burada analizler yapılıyor tabii ama sonuçların tam halini okumadık. Sonuçları, kısmi olarak bizimle paylaşıyorlar. Bizimle paylaşılan son analize göre; dere yatağına giden kaçağın içerisinde ağır metal bulunmuyormuş” dedi.

Patronun kaybettiği bir şey olmadığını, cevherinin dağda durduğunu söyleyen işçi, “Bu krizde patronun işletmeye ara vermesi patronun işine gelir. Olan 234 işçiye olur” dedi. Şebinkarahisar halkının patlamanın ardından bilgilendirilip bilgilendirilmediğini sorduğumuzda işçi, halka yönelik bir bilgilendirmenin henüz yapılmadığını söyledi.

 “ORTA ÖLÇEKLİ BİR DEPREMDE BİLE FELAKATE NEDEN OLUR”

Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) Trabzon Şubesinin Şebinkarahisar’da yaptığı inceleme sonrası hazırladığı rapora göre tesise ait 2 No’lu barajın gövdesinin bir kısmının yıkılarak, binlerce zehirli ağır mineraller önce 1 No’lu baraja, sonra da Darabul deresine döküldü. Atıklar dere sularıyla birlikte sürüklenerek 5 kilometre uzaklıktaki Kılıçkaya Barajı’na ulaştı ve 4 bin 500 tondan fazla kimyasal çevreye yayıldı, ardından temizlendi. Rapora göre kara yolu ve su kaynaklarına yakın olan tesisin yeri doğru seçilmedi. Orta ölçekli depremde dahi bu tür tesislerin büyük felaketlere zemin oluşturabileceği uyarısında bulunuldu.

Halk Sağlığı Uzmanları Derneği de yaptığı açıklamada, kâr hırsının yarattığı felaketlerin engellenmesi gerektiği belirtilerek, vatandaşların ağır metallerle ilgili uyarılması ve bilgilendirilmesi gerektiği, barajdan su alan tüm alanlarda düzenli olarak numuneler alınarak ağır metal düzeylerinin izlenmesi, sonuçlarının kamuoyu ile paylaşılması gerektiği ifade edildi.

KAYNAK : https://www.evrensel.net/haber/451053/tmmob-maden-muhendisleri-odasi-risk-analizi-yapmazsaniz-riski-ongoremezsinizKübra KIRIMLI Ankara

HABER: BÜLENT ÖZGEN

RELATED ARTICLES
- Advertisment - YURT LOJİSTİK Gazete

Most Popular

Recent Comments