Her kavramda olduğu gibi, sıfır atık kavramının da en temel eğitimden başlayarak öğretilmesi gerekir. Bu sebeple anasınıfı, ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite öğrencilerini hedef alan, okullarda sıfır atık bakış açısı geliştirilmelidir. Karmaşık atık tanımlarının yapıldığı göz korkutucu öğretilerden çok, tanımlar basit, kolay ve uygulanabilir tutulmalıdır.
Okullarda Sıfır Atık Projesi 4 ana adımda uygulanabilir.
1. Çöpler Üzerinde Fikir Oluşturmak
İnsanların günlük hayatlarında çıkardıkları atıkların giderek büyüyen çöp dağlarına dönüştüğü fikrini benimsemeleri adına, soru-cevaplı etkinlikler düzenlenmelidir. Böylece üzerinde düşünmeleri gerekmeyen hazır bilgidense, fikir yürüterek kendi hayatlarına sıfır atık felsefesi kalıcı bir şekilde oturtulmalıdır. Ayırma, azaltma, yeniden kullanma, geri dönüştürme ve kompostlaştırma, okul atıklarını yönetmek için iyi bir seçenektir.
2. Atık Türlerini Belirlemek
Okullarda çıkabilecek atık türlerini belirleyerek türlere göre bir atık yönetim planı oluşturulmalıdır. Belirlenen atık türlerine göre yerel belediyelerden renklerine göre ayrılmış konteynerlerle atıkların kaynağında ayrışması sağlanmalıdır.
3. Öğrenci Topluluğu Kurmak
Öğrencilerin sıfır atık algısını geliştirdikten sonra sıfır atık üzerinde proje geliştiren topluluk, kulüplerin kurulması teşvik edilmelidir. Okul şenliklerinde, eğlenceli etkinliklerde organizatör rolü de üstlenebilen eko-topluluklar kurulmalıdır. Bu sayede sıfır atık felsefesi daha dikkat çekici hale getirilebilir.
4. Atık Yönetimini Uygulamak
İlk adım olarak okul alanlarında oluşan atıkları en aza indirmek gerekmektedir. Plastik bardaklar üzerinde toplum sağlığı ve çevre için aslında %100 oranında parçalanabilir veya geri dönüştürülebilir olduklarından emin olunmalıdır. Birçok karton bardak aslında içinde geri dönüştürülemeyen ince bir plastik film ile kaplanmış olarak gelir. Plastik paketlerle kaplanmış plastik paketler yerine %100 geri dönüştürülebilir kutular veya şişeler gibi bir malzemeden yapılmış ürünler aranmalıdır. Sıfır Atık yönetimi için yapılabilecekler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Okulların çabalarını web sitesi linkleri, gazete reklamları, tabela ve pankartlarla tanıtmak.
- Ödül toplantıları, öğle yemeği izleme, sınıf eğitimleri, yeniden zanaat projeleri ve öğrenciler için ödüller içeren yıldönümü kutlamaları düzenlemek.
- Atık kumbaraları yaparak öğrencilerin atık atmasına teşvik etmek
- Okullar arası çevre yarışmaları başlatmak
- Yemekhanelerde ve kantinlerde “kullan-at” yerine “kullan-kazan” malzemeler kullanmak.
- Okullar arasında yenilikçi fikirleri paylaşmak için bültenlerin dağıtımı yapmak
- Yıl sonunda fazla okul malzemelerini geri dönüştürmek ve yeniden kullanmak için sınıf temizliği etkinlikleri düzenlemek
- Öğle yemeği odasında atık azaltmayı teşvik etmek için sıfır atık öğle yemeği promosyonları düzenlemek. (ipuçları, işaretler ve duyurular eklenmeli, yeniden kullanılabilir öğle yemeği çantaları ve kapları, vb. teşvik edilmeli)
KAYNAK : https://sifiratik.co/2018/08/10/sifir-atik-projesi-okullarda-nasil-uygulanmalidir/
HABER : BÜLENT ÖZGEN
.
