Balıkesir’in Edremit ilçesindeki ofisinde 2022-2023 Zeytin Rekolte Tahminini AA’ya değerlendiren Dr. Tan, Türkiye’nin bu yıl zeytin ve zeytinyağı üretiminde bir rekora imza attığını söyledi.
2009- 2010 yılından itibaren Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı konseyine Tarım ve Orman Bakanlığının rekolte tahmin heyeti çalışmalarının yetkisini verdiğini ifade eden Tan: “O günden bugüne ülkemizde bir çok ürüne örnek olacak şekilde objektif tarafsız ve bilimsel bir çalışmayla rekolte sonuçlarını alıyoruz. Bu yıl tüm sektörümüz açısından ve dünya zeytinci açısından Türkiye’nin önemi çok büyük oranda arttı.” dedi.
Bu yılın tarihe not düşülecek bir yıl olduğuna işaret eden Tan şöyle konuştu: “Geçen yıla göre yüzde 1,8 oranında ağaç sayısında bir artış var ve son olarak 168 milyon meyve veren 28 milyon da henüz meyve vermeyen olmak üzere 196 milyon zeytin ağaç varlığına ulaştık. Bu ağaçlardan geçen yıla göre yüzde 71.2 artışla 2 milyon 976 bin 654 ton zeytin üretimi aldık, alıyoruz ya da tahmin ediyoruz. Bundan da 735 bin ton sofralık zeytin bu bir rekor. Çünkü Türkiye en fazla 400 -450 bin ton üretiyordu ve bu yıl dünya birinciliği noktasına geldik ki bu bizim 15 yıl önce tarım bakanlığıyla koymuş olduğumuz bir hedefti, konseyimizin hedefiydi dünya ikinciliği. Zeytin de dünya birinciliği hedefine ulaştık. Zeytinyağında ise geri kalan 2 milyon 240 bin ton zeytin tanesinden 1 bölü 5.3 randımanla 421 bin ton zeytinyağı üretim bekliyoruz. Rekolte tahmin çalışmalarımızın sonucu özet olarak 421 bin ton yağ, 735 bin ton zeytin sofralık zeytin beklentisi ile sonuçlanmıştır.”
Türkiye istatistik kurumunun da hiç değiştirmeden UZZK’nın rakamlarını aldığını dile getiren Tan: “Bu da çok önemli bir gerçek. Bizim heyetlerimizin yaptığı çalışma TÜİK tarafından da harfi harfine değiştirilmeden alınmıştır. Objektif bir çalışma olarak sektörümüzün önümüzü daha iyi görmesi için bu bilimsel rakamlar bu yıl son derece önemlidir. 735 bin ton sofralık zeytin; bir dünya rekordur. İspanya 650 bin tonlarda, Mısır’da 500 bin tonlarda. Bu gerçekten çok sevindirici yani ihracatımızı ikiye üçe katlayabilecek bir ürün elimizde mevcut. Diğer taraftan 421 bin ton zeytinyağı üretimi de Türk zeytincilik tarihin en yüksek rakamıdır ve İspanya’nın bu yıl yaklaşık yüzde 50 ürün kaybı nedeniyle 750 bin tonlara düştüğü yılda Türkiye, İtalya’nın önünde İtalya ve Tunus’un önünde ikincilik koltuğuna yerleşmiştir. Bu bizim 15 yıl önceki hedefimizdi. Ağaç varlığımızı 100 milyondan 168 milyona çıkarttık meyve veren ağaç varlığımızı. Toplam ağaç varlığımızı 196 milyona çıkarttık. Sektörün bütün bileşenleri büyük bir sinerji içinde, büyük bir çaba gösterdi ve bugünlere geldik. Bu yılın anlamı çok büyük.” ifadelerini kullandı.
Dünyada zeytinyağı üretiminde çok önemli düşüşler olduğuna dikkat çeken Tan, sözlerini şöyle sürdürdü: “İspanya’da, İtalya’da yüzde 50 kayıp var. İtalya’nın 330 bin ton civarında bir yağı var ki sadece iş tüketimi 600 bin tondur. Yeterli bir yağı yok. Yine aynı şekilde İspanya 750 bin ton, 1 milyon 450, 1 milyon 500 bin ton üreten bir ülke. Tunus 200 – 260 bin ton civarında yani ortalama 230 bin ton. Biz de 421 bin ton. Yunanistan 300 bin ton civarında aldığımız haberlere göre. Dünyada büyük bir zeytinyağı, zeytin arz noksanlığı olduğu için bu talepler Türkiye ve Yunanistan tarafından karşılanmaya gidilecek. Bu bile yeterli değil o nedenle İtalya ve İspanya da özellikle zeytinyağı fiyatlarının yükseleceği bütün yetkili makamlar tarafından açıklanıyor. Bunda en büyük neden küresel iklim değişikliği nedeniyle zeytinci Avrupa ülkeleri İtalya, İspanya, özellikle İspanya’da ve Tunus’ta küresel iklim değişikliği son 500 yılın en kurak yılını idrak etmelerine sebep oldu ve bu da zeytin veriminde muazzam düşüklükler yarattı. Ülkemiz zeytin ağacının anavatan olduğu için bu olumsuz değişlerden en az etkilendi ve biz de milli yerli çeşitlerin önemi çok daha ortaya çıktı.”
